Bu teknik Edward De Bono tarafından 1985 yılında kaleme alınmıştır. 6 temel üzerinde farklı bakış ve kavrama üzerine kuruludur. Proje için yanal düşünmeyi destekler. Tüm ekibin aynı düşünceler etrafında gidip gelmesini değil farklı uçlarda olmasını sağlar. Yani probleme mantık çerçevesinde değil yaratıcı çevrede bakmaya sevk eder.

De Bono’nun altı şapkası:

• Mavi şapka – Süreçler ve Yönetim: 

  Serinkanlı ve idareci şapkadır. Düşünce sistematize edilir. Süreci inceler. Konu, Hedef ve amaç ne? Hangi konuda düşünüyoruz?

• Beyaz şapka – Gerçekler ve Bilgiler:

  Tarafsız şapkadır. Görüşülen konu ile ilgili net bilgi ve raporlar ortaya konur. Gerçekler nelerdir? Tüm bilgi bu mu? Başka bilgi var mı?

• Kırmızı şapka – Duygular:

  Duygusal şapkadır. Görüşülen konu ile ilgili olarak, kişilere hiçbir dayanağı olmadan, sezgi, fikir ve duygularını söyleme fırsatı verir. Sezgisel ve içgüdüsel reaksiyonları neler? Hangi duyguları ifade eder?

• Yeşil şapka – Yaratıcılık ve Doğa:

  Yenilikçi şapkadır. Konuyla ilgili alternatifler ve yeni yaklaşımlar araştırılır. Benzerleri var mı? düşünceler nereye gidiyor?

• Sarı şapka – Faydalar ve İyimser :

  İyimser şapkadır. O işin avantajları ortaya konulur. Övgü, olumlu görüşler söylenir. Mantık var mı? Uyumu ne? Faydası nedir?

• Siyah şapka – Uyarılar ve Muhakeme:

  Kötümser şapkadır. Eleştiri, olumsuz görüşler ile görüşülen konunun riskleri, gelecekte doğuracağı problemler ortaya çıkar. Mantıklı ve tedbirli olmak için ne yapmak lazım?

Bu tekniği ekip olarak uygularken 3 farklı yöntem kullanabilirsiniz. Birincisi 6 kişilik bir ekiple herkes bir şapka takar gerekirse sıra ile şapkaları değiştirirler. İkincisi tüm ekip sırası ile aynı şapkayı takar ve yorumlar en etkili sonuç böyle alınır. Üçüncüsü her toplantıda bir şapka takılır ve beyin fırtınası yapılır.

Ancak tek başına  zamanın yardımı ile de bu tekniği kullanabilirsin. Projeni incelerken farklı günlerde bu şapkaları tak ve düşüncelerini not al. Daha sonra notlarını karşılaştırmaya başla!